(Đề tài Kim Dung thì ai cũng bàn được, mà có khi chẳng hiểu gì! Hãy
nhớ đến học giả Ý Umberto Eco (1932-2016) với cuốn trinh thám giả
tưởng The Name of the Rose, bán được 40 triệu bản, mà ông cười cười
"may lắm có 400 người hiểu!" Cuối đời, Kim Dung cho rằng Lộc Đỉnh Ký
là tác phẩm đắc ý nhất của ông, làm nhiều độc giả phẫn nộ. Đọc Umberto
Eco, có khi tôi mất sáu tháng.... mà vẫn chưa hiểu gì hết! Anh em
thích bàn thì tôi để yên, xem trình độ thấp kém của chúng ta. Kim Dung
là sáng lập và bình luận gia của tờ Minh Báo làm cả Bắc Kinh và Đài
Bắc thất kinh!)
"Võ Hiệp Kim Dung và Truyện Giả Tưởng"
Đạo và Thuật Trong Việc An Dân và Trì Quốc
(Sống 150508 Vùng Oanh Kích Tự Do Nguyễn-Xuân Nghĩa)
Tác giả Kim Dung cứ giỡn chơi mà khơi khơi viết thế sự!
Rất om xòm mà kín đáo, Kim Dung tả một gia đình… đa nguyên trước khi
chữ "đa nguyên" trở thành thời thượng. Đó là sáu anh em của một cây
Đào nghênh ngang giữa đời, gồm có rễ, gốc, thân, lá, hoa và quả. Danh
xưng hoa mỹ của họ là Đào Cán Tiên, Đào Căn Tiên, Đào Chi Tiên, Đào
Diệp Tiên và Đào Thực Tiên.
Vì đa nguyên nên sáu anh em mới cãi vã tưng bừng chuyện vu vơ.
Với võ công thượng thừa, nếu liên thủ thì đấy là đệ nhất thiên hạ. Khi
liên thủ, họ khoái xé xác thiên hạ làm sáu mảnh! Sáu anh em này mà ra
đòn thì "tứ hải nhất" – một tay đệ nhất giữa bốn biển – lại thành "lục
vương thất", sáu tảng thịt vương vãi, máu chảy ròng ròng. Nhưng chuyện
ấy chưa hãi bằng khi sáu anh em rất tử tế mà chẳng hiền lành lại muốn
trợ lực người khác. Ai đó được họ ra tay giúp đỡ thì lãnh sáu nguồn
chân khí chạy khắp châu thân. Kinh mạch gì đó nhộn nhạo rã rời, chết
không được mà sống còn khổ hơn nữa. Hãy cứ hỏi Lệnh Hồ Xung thì biết!
Hay cứ hỏi các quốc gia được Hoa Kỳ viện trợ thì hay.
Kim Dung rất kín đáo mô tả nước Mỹ om xòm như vậy!
Tại các quốc gia từng được Hoa Kỳ cứu giúp, các lãnh tụ lớn nhỏ đều có
thể thì thầm: "người Mỹ nói với tôi thế này, thế nọ". Nếu ráp lại là
thành chuyện ba máu sáu cơn: sáu anh nhược tiểu nói phét hay loạn đả
vì tin là đằng sau mình đã có anh Mỹ nói thật – sáu anh lận. Chân khí
mà!
Nếu vượt qua được hệ thống trợ lực ấy mà nhìn vào cái gốc, ở bên Mỹ,
thì quả thật là cùng lúc Hoa Kỳ có sáu chân lý khác nhau. Và công khai
tranh luận tới chiều. Không phải là thời sự hay sao?
Phải chi nước Mỹ cứ… dân chủ tập trung mà sáu anh một lòng phăng phăng
tiến tới. Thiên hạ sẽ hết đất chơi.
***
Nhưng may là Kim Dung lại phóng ra một vị thần y cổ quái đã khử sáu
anh em kỳ quái, đó là nhân vật Bình Nhất Chỉ.
Từ đấy về sau, Đào Cốc Lục Tiên một lòng phục vụ Lệnh Hồ Xung và
truyện bỗng kém vui. Trừ chi tiết: "Sát nhân danh y" Bình Nhất Chỉ là
Chủ tịch danh dự và miên viễn của đảng SV. Quần hào gọi nôm là sợ vợ!
Cho nên, dưới con mắt Kim Dung, thiên hạ đệ nhất không thể là Lệnh Hồ
Công tử hay nhân vật kiệt xuất như Nhậm Ngã Hành. Mà cũng chẳng là tay
anh chị Đông Phương Bất Bại – vừa là anh vừa là chị - cầm đầu Nhật
Nguyệt Thần giáo.
Thiên hạ đệ nhất là mọi vị nữ lưu! Khách ngồi bên có kẻ sướng quá nên
châm thêm một ly rượu cho mình và cho người…
Chẳng là Kim Dung có biệt tài viết về các nhân vật thuộc phái nữ. Ác
liệt mà quyến rũ, quỷ quyệt hay mỹ diệu nhất, nồng nàn hay ma quái
nhất đều là các nàng, từ cô bé con đến ả xồn xồn hay các phu nhân và
sư thái! Còn đàn ông? Trâu gỗ ngựa đá cả, xê ra chỗ khác!
Thượng diệt và hạ tuyệt là Diệt Tuyệt Sư thái, tóc bạc phơ mà lòng hắc
ám. Mắc bệnh tự mê đến vô phương cứu chữa là nàng Khang Mẫn, chắc là
tổ tổ mẫu của trùm tình báo Khang Sinh của Mao Trạch Đông năm xưa.
Trong truyện, nàng xuất hiện như Mã Đại Nguyên Phu nhân, và gây ra mấy
chục năm tai họa cho Tiêu Phong chỉ vì bậc hảo hán này mải vui với bạn
mà không dâng nàng một cái liếc cho phải đạo làm trai.
Thông minh đệ nhất thì có Hoàng Dung, con gái của Đông Tà, hay Quận
chúa Mông Cổ Triệu Minh Triệu Mẫn. Hai nàng thông minh đến độ vờn
chồng như mèo vờn chuột. Quách Tĩnh hay Vô Kỵ đều xếp giáp quy hàng và
ngoan ngoãn kẻ lông mày cho vợ. Thánh thiện thì chẳng ai bằng ni cô
Nghi Lâm, chưa tội lỗi đã thấy tràn hối hận bên ruộng dưa. Đệ nhất
chung tình đến bi thảm là cô bé A Châu, và chung tình đến cực ác thì
có nàng A Tử ôm xác Kiều Phong bên bờ vực, v.v….. Còn Thánh Cô nữa
chứ, Nhậm Tiểu thư thông minh trác tuyệt. Nàng Doanh Doanh này xuất
chiêu là Lệnh Hồ Công tử chỉ có thác vì tình!
Nhiều lắm.
Khách ngồi bên nhìn thấy một chuỗi chân dung như vậy bèn hạ quyết tâm
an phận thủ thường: Vào chốn đó, em xin thủ vai nô tài!
Nhưng rồi mắt khách lại long sòng sọc như công an văn hóa: "Mà nhà bác
có ý đồ ám chỉ cái gì đây?" Khách vốn là con cháu Tào Tháo nên rất đa
nghi. Khi Tào Lao công tử - hỗn danh của chàng ngoài chợ trời và trong
xóm nhậu - thấy người gõ bài như kẻ mài ám khí, bèn nôn nóng gặng hỏi.
Xin hãy điềm điềm. Cái món này phải ninh lâu mới dừ!
***
Lại nói nốt về Lục tiên đã.
Về sau, Lục quái được đệ nhất cao thủ của phái Hoa Sơn tuyển vào binh
chủng… truyền tin.
Bậc cao thủ ấy là con rồng thần Phong Thanh Dương, khi ẩn khi hiện
trên đỉnh Ngọc Nữ phong của núi Hoa Sơn và là thái sư thúc tổ của Lệnh
Hồ Xung. Vào cuối truyện Tiếu Ngạo Giang Hồ, Thần kiếm Phong Thanh
Dương còn lệnh cho Lục tiên đi báo tin khẩn tới hai phái Thiếu Lâm và
Võ Đang việc Giáo chủ cũ mà mới của Nhật Nguyệt Thần giáo là Nhậm Ngã
Hành sẽ diệt phái Hằng Sơn để từng bước nhất thống giang hồ và ăn trùm
thiên hạ.
Phong Thanh Dương là nhân vật có nét thần kỳ, đưa Hoa Sơn kiếm phái
tới chốn thượng thừa nhờ áp dụng kiếm tông và vượt xa khí tông.
Họ Tào ơi! Đây mới là ám khí chình ình trong bài này.
Từ chuyện Phong Thanh Dương ta mới biết mâu thuẫn đến độ tương tàn
trong phái Hoa Sơn giữa hai phe Kiếm tông và Khí tông. Một bên thiên
về kiếm chiêu, luyện mãi thì tới chỗ xuất quỷ nhập thần, có thể lấy
tĩnh mà chế động và cứ vô chiêu mà cả thắng hữu chiêu. Bên kia lại
thiên về khí công, lấy nội công là chính, khi đã có nội lực thì một
cọng cỏ cũng sắc hơn mũi kiếm.
Luyện khí hay luyện kiếm, cách nào mới hữu hiệu? Chuyển sang thời sự
thì đấy là một tranh luận hiện đại tới bất ngờ….
Các nước trên thế giới đã mất mấy trăm năm luyện khí, với nội lực là
quyền tự do, ngày càng có vẻ như giá trị phổ quát, hiện nay được tới
70% dân số địa cầu cho là nên theo. Cái "đạo" ở đây là kinh tế phải
chấp nhận quy luật thị trường, chính trị áp dụng nguyên tắc dân chủ và
xã hội phát huy tinh thần cởi mở để ai ai cũng được quyền bình đẳng
khi mưu tìm hạnh phúc.
Một số quốc gia khôn ngoan lại chẳng mất trăm năm luyện công như vậy,
còn sợ bị "tẩu hỏa nhập ma" khi kinh mạch đảo điên khí huyết chạy
ngược. Họ gọi đó là "động loạn xã hội" nên khéo học cái thuật của kiếm
tông hơn là tu cái đạo của khí tông. "Thuật" ấy là áp dụng quy luật
thị trường và khai thác các định chế quốc tế đã được các nước tự do
xây dựng từ nhiều thập niên trước để tăng trưởng nhanh về kinh tế mà
xã hội vẫn có vẻ ổn định dưới cái vòng kim cô chính trị của lãnh đạo.
Trong các đợt Hoa Sơn luận kiếm của thời sự toàn cầu thì thuộc về phái
Kiếm tông chỉ có Nam Hàn và Đài Loan là tự luyện cả nội lực để xây
dựng dân chủ trên nền móng kinh tế vững mạnh.
Đôi khi dân chủ tại Đài Loan dẫn tới nhiều trận quyền cước giữa các
dân biểu ngay trong Hạ viện. Đôi khi dân chủ tại Nam Hàn lại giúp
thanh niên sinh viên được quyền biểu tình ủng hộ Bắc Hàn cộng sản, cho
vui. Nhưng về đại thể, xã hội chấp nhận trò xả hơi đó và trong cả trăm
quốc gia "đang phát triển" nửa thể kỷ về trước thì chỉ có hai nước này
là tiến tới trình độ "đã phát triển".
Trở thành công nghiệp hóa ngang tầm Âu-Mỹ-Nhật.
Còn lại? Sau ba chục năm, những "rồng cọp Đông Á" kia vẫn còn cái dạng
của kỳ nhông cắc ké.
Ra khỏi truyện Kim Dung thì bốn chục năm về trước, thế giới chỉ có 29%
các nước là có tự do, 46% là chưa có tự do. Ngày nay, tình hình đã đảo
ngược, 46% có tự do và 27% chưa có tự do. Theo công trình nghiên cứu
mới nhất, vào đầu năm nay, của Freedom House thì thế giới có 89 quốc
gia là tự do, với dân số gần ba tỷ người, bằng 40% dân số toàn cầu.
Còn lại, có 55 nước hơi được tự do, và 51 nước chưa có tự do.
Trong số 51 nước cầm đèn đỏ lắc lư, ta thấy có Trung Quốc và Việt Nam.
Riêng Trung Quốc mới lẫy lừng như con khủng long với cái thuật học lóm
chiêu pháp của xứ khác. Họ áp dụng "technology" mà khỏi xây dựng
"democracy" - và ngồi ghế đại bá trên đỉnh Hoa Sơn. An toàn vô cùng!
Nhưng có chắc không?
***
Thế giới ngày nay đã đổi khác.
Truyện võ hiệp của Kim Dung đã bị truyện khoa học giả tưởng của Neal
Stephenson qua mặt, với sự xuất hiện của một thế giới hư thực vô lường
còn hơn truyện phong thần.
Thế giới đó là không gian ảo, nơi mà mọi chuyện hư đều là thực. Và mọi
võ công bí kíp đều không còn ẩn náu trong động hoang mà cứ chình ình
trên các mạng lưới điện tử. Hai thế hệ trước thôi, khi Kim Dung còn
làm độc giả say mê thì chẳng ai mường tượng ra cái "thế giới hư
thiết", thiết lập trong cõi hư. Nền kinh tế tri thức hiện hữu trước
tiên trên cõi ta bà ngất ngư đó.
Nhờ các mạng xã hội trên đó, những kẻ yếu thế nhất vẫn có thể lên
tiếng. Họ trao đổi với nhau một món hàng không bị tiêu hủy sau khi
được tiêu thụ, là ý kiến, là tư tưởng. Càng xài càng sáng là một quy
luật! Nền kinh tế tri thức có thể dùng kỹ thuật - hay thuật lý,
technology - như một kiếm chiêu ngoạn mục để nâng quốc gia lên hàng
cao thủ trong có vài chục năm. Nhưng các "cộng đồng ảo", cả triệu nhóm
tản mác khắp năm châu với những thông tin tức thời, lại tạo ra một làn
sóng tư duy hoàn toàn vô chiêu mà thách đố mọi chiêu pháp của các
chính ủy.
Họ có loại võ khí rất thích hợp với loại người phiêu hốt như Phong
Thanh Dương mà làm bọn ngụy quân tử như Tả Lãnh Thiền hay Nhạc Bất
Quần phải ôm lấy dải quần.
Những xã hội đã áp dụng cái "đạo" ở dưới thì không sợ chuyện ấy và nhờ
đấy còn tiến xa hơn. Các xã hội cứ học cái "thuật" ở ngọn thì chỉ còn
một phép là lấy thúng úp voi để bảo vệ trật tự cũ. Lãnh đạo ở trên, từ
Bắc Kinh đến Hà Nội, đều phải dệt vải the để diễn vở "Lấy Vải Thưa Che
Mắt Thánh". Cứ như tay anh chị Đông Phương Bất Bại và cái kim khâu!
Đâm ra Đào Cốc Lục Tiên lại thập phần dễ thương! Và "Made in China"
chỉ là "Mad in China"….
-----
Cuối tuần giải trí cho vui!
nhớ đến học giả Ý Umberto Eco (1932-2016) với cuốn trinh thám giả
tưởng The Name of the Rose, bán được 40 triệu bản, mà ông cười cười
"may lắm có 400 người hiểu!" Cuối đời, Kim Dung cho rằng Lộc Đỉnh Ký
là tác phẩm đắc ý nhất của ông, làm nhiều độc giả phẫn nộ. Đọc Umberto
Eco, có khi tôi mất sáu tháng.... mà vẫn chưa hiểu gì hết! Anh em
thích bàn thì tôi để yên, xem trình độ thấp kém của chúng ta. Kim Dung
là sáng lập và bình luận gia của tờ Minh Báo làm cả Bắc Kinh và Đài
Bắc thất kinh!)
"Võ Hiệp Kim Dung và Truyện Giả Tưởng"
Đạo và Thuật Trong Việc An Dân và Trì Quốc
(Sống 150508 Vùng Oanh Kích Tự Do Nguyễn-Xuân Nghĩa)
Tác giả Kim Dung cứ giỡn chơi mà khơi khơi viết thế sự!
Rất om xòm mà kín đáo, Kim Dung tả một gia đình… đa nguyên trước khi
chữ "đa nguyên" trở thành thời thượng. Đó là sáu anh em của một cây
Đào nghênh ngang giữa đời, gồm có rễ, gốc, thân, lá, hoa và quả. Danh
xưng hoa mỹ của họ là Đào Cán Tiên, Đào Căn Tiên, Đào Chi Tiên, Đào
Diệp Tiên và Đào Thực Tiên.
Vì đa nguyên nên sáu anh em mới cãi vã tưng bừng chuyện vu vơ.
Với võ công thượng thừa, nếu liên thủ thì đấy là đệ nhất thiên hạ. Khi
liên thủ, họ khoái xé xác thiên hạ làm sáu mảnh! Sáu anh em này mà ra
đòn thì "tứ hải nhất" – một tay đệ nhất giữa bốn biển – lại thành "lục
vương thất", sáu tảng thịt vương vãi, máu chảy ròng ròng. Nhưng chuyện
ấy chưa hãi bằng khi sáu anh em rất tử tế mà chẳng hiền lành lại muốn
trợ lực người khác. Ai đó được họ ra tay giúp đỡ thì lãnh sáu nguồn
chân khí chạy khắp châu thân. Kinh mạch gì đó nhộn nhạo rã rời, chết
không được mà sống còn khổ hơn nữa. Hãy cứ hỏi Lệnh Hồ Xung thì biết!
Hay cứ hỏi các quốc gia được Hoa Kỳ viện trợ thì hay.
Kim Dung rất kín đáo mô tả nước Mỹ om xòm như vậy!
Tại các quốc gia từng được Hoa Kỳ cứu giúp, các lãnh tụ lớn nhỏ đều có
thể thì thầm: "người Mỹ nói với tôi thế này, thế nọ". Nếu ráp lại là
thành chuyện ba máu sáu cơn: sáu anh nhược tiểu nói phét hay loạn đả
vì tin là đằng sau mình đã có anh Mỹ nói thật – sáu anh lận. Chân khí
mà!
Nếu vượt qua được hệ thống trợ lực ấy mà nhìn vào cái gốc, ở bên Mỹ,
thì quả thật là cùng lúc Hoa Kỳ có sáu chân lý khác nhau. Và công khai
tranh luận tới chiều. Không phải là thời sự hay sao?
Phải chi nước Mỹ cứ… dân chủ tập trung mà sáu anh một lòng phăng phăng
tiến tới. Thiên hạ sẽ hết đất chơi.
***
Nhưng may là Kim Dung lại phóng ra một vị thần y cổ quái đã khử sáu
anh em kỳ quái, đó là nhân vật Bình Nhất Chỉ.
Từ đấy về sau, Đào Cốc Lục Tiên một lòng phục vụ Lệnh Hồ Xung và
truyện bỗng kém vui. Trừ chi tiết: "Sát nhân danh y" Bình Nhất Chỉ là
Chủ tịch danh dự và miên viễn của đảng SV. Quần hào gọi nôm là sợ vợ!
Cho nên, dưới con mắt Kim Dung, thiên hạ đệ nhất không thể là Lệnh Hồ
Công tử hay nhân vật kiệt xuất như Nhậm Ngã Hành. Mà cũng chẳng là tay
anh chị Đông Phương Bất Bại – vừa là anh vừa là chị - cầm đầu Nhật
Nguyệt Thần giáo.
Thiên hạ đệ nhất là mọi vị nữ lưu! Khách ngồi bên có kẻ sướng quá nên
châm thêm một ly rượu cho mình và cho người…
Chẳng là Kim Dung có biệt tài viết về các nhân vật thuộc phái nữ. Ác
liệt mà quyến rũ, quỷ quyệt hay mỹ diệu nhất, nồng nàn hay ma quái
nhất đều là các nàng, từ cô bé con đến ả xồn xồn hay các phu nhân và
sư thái! Còn đàn ông? Trâu gỗ ngựa đá cả, xê ra chỗ khác!
Thượng diệt và hạ tuyệt là Diệt Tuyệt Sư thái, tóc bạc phơ mà lòng hắc
ám. Mắc bệnh tự mê đến vô phương cứu chữa là nàng Khang Mẫn, chắc là
tổ tổ mẫu của trùm tình báo Khang Sinh của Mao Trạch Đông năm xưa.
Trong truyện, nàng xuất hiện như Mã Đại Nguyên Phu nhân, và gây ra mấy
chục năm tai họa cho Tiêu Phong chỉ vì bậc hảo hán này mải vui với bạn
mà không dâng nàng một cái liếc cho phải đạo làm trai.
Thông minh đệ nhất thì có Hoàng Dung, con gái của Đông Tà, hay Quận
chúa Mông Cổ Triệu Minh Triệu Mẫn. Hai nàng thông minh đến độ vờn
chồng như mèo vờn chuột. Quách Tĩnh hay Vô Kỵ đều xếp giáp quy hàng và
ngoan ngoãn kẻ lông mày cho vợ. Thánh thiện thì chẳng ai bằng ni cô
Nghi Lâm, chưa tội lỗi đã thấy tràn hối hận bên ruộng dưa. Đệ nhất
chung tình đến bi thảm là cô bé A Châu, và chung tình đến cực ác thì
có nàng A Tử ôm xác Kiều Phong bên bờ vực, v.v….. Còn Thánh Cô nữa
chứ, Nhậm Tiểu thư thông minh trác tuyệt. Nàng Doanh Doanh này xuất
chiêu là Lệnh Hồ Công tử chỉ có thác vì tình!
Nhiều lắm.
Khách ngồi bên nhìn thấy một chuỗi chân dung như vậy bèn hạ quyết tâm
an phận thủ thường: Vào chốn đó, em xin thủ vai nô tài!
Nhưng rồi mắt khách lại long sòng sọc như công an văn hóa: "Mà nhà bác
có ý đồ ám chỉ cái gì đây?" Khách vốn là con cháu Tào Tháo nên rất đa
nghi. Khi Tào Lao công tử - hỗn danh của chàng ngoài chợ trời và trong
xóm nhậu - thấy người gõ bài như kẻ mài ám khí, bèn nôn nóng gặng hỏi.
Xin hãy điềm điềm. Cái món này phải ninh lâu mới dừ!
***
Lại nói nốt về Lục tiên đã.
Về sau, Lục quái được đệ nhất cao thủ của phái Hoa Sơn tuyển vào binh
chủng… truyền tin.
Bậc cao thủ ấy là con rồng thần Phong Thanh Dương, khi ẩn khi hiện
trên đỉnh Ngọc Nữ phong của núi Hoa Sơn và là thái sư thúc tổ của Lệnh
Hồ Xung. Vào cuối truyện Tiếu Ngạo Giang Hồ, Thần kiếm Phong Thanh
Dương còn lệnh cho Lục tiên đi báo tin khẩn tới hai phái Thiếu Lâm và
Võ Đang việc Giáo chủ cũ mà mới của Nhật Nguyệt Thần giáo là Nhậm Ngã
Hành sẽ diệt phái Hằng Sơn để từng bước nhất thống giang hồ và ăn trùm
thiên hạ.
Phong Thanh Dương là nhân vật có nét thần kỳ, đưa Hoa Sơn kiếm phái
tới chốn thượng thừa nhờ áp dụng kiếm tông và vượt xa khí tông.
Họ Tào ơi! Đây mới là ám khí chình ình trong bài này.
Từ chuyện Phong Thanh Dương ta mới biết mâu thuẫn đến độ tương tàn
trong phái Hoa Sơn giữa hai phe Kiếm tông và Khí tông. Một bên thiên
về kiếm chiêu, luyện mãi thì tới chỗ xuất quỷ nhập thần, có thể lấy
tĩnh mà chế động và cứ vô chiêu mà cả thắng hữu chiêu. Bên kia lại
thiên về khí công, lấy nội công là chính, khi đã có nội lực thì một
cọng cỏ cũng sắc hơn mũi kiếm.
Luyện khí hay luyện kiếm, cách nào mới hữu hiệu? Chuyển sang thời sự
thì đấy là một tranh luận hiện đại tới bất ngờ….
Các nước trên thế giới đã mất mấy trăm năm luyện khí, với nội lực là
quyền tự do, ngày càng có vẻ như giá trị phổ quát, hiện nay được tới
70% dân số địa cầu cho là nên theo. Cái "đạo" ở đây là kinh tế phải
chấp nhận quy luật thị trường, chính trị áp dụng nguyên tắc dân chủ và
xã hội phát huy tinh thần cởi mở để ai ai cũng được quyền bình đẳng
khi mưu tìm hạnh phúc.
Một số quốc gia khôn ngoan lại chẳng mất trăm năm luyện công như vậy,
còn sợ bị "tẩu hỏa nhập ma" khi kinh mạch đảo điên khí huyết chạy
ngược. Họ gọi đó là "động loạn xã hội" nên khéo học cái thuật của kiếm
tông hơn là tu cái đạo của khí tông. "Thuật" ấy là áp dụng quy luật
thị trường và khai thác các định chế quốc tế đã được các nước tự do
xây dựng từ nhiều thập niên trước để tăng trưởng nhanh về kinh tế mà
xã hội vẫn có vẻ ổn định dưới cái vòng kim cô chính trị của lãnh đạo.
Trong các đợt Hoa Sơn luận kiếm của thời sự toàn cầu thì thuộc về phái
Kiếm tông chỉ có Nam Hàn và Đài Loan là tự luyện cả nội lực để xây
dựng dân chủ trên nền móng kinh tế vững mạnh.
Đôi khi dân chủ tại Đài Loan dẫn tới nhiều trận quyền cước giữa các
dân biểu ngay trong Hạ viện. Đôi khi dân chủ tại Nam Hàn lại giúp
thanh niên sinh viên được quyền biểu tình ủng hộ Bắc Hàn cộng sản, cho
vui. Nhưng về đại thể, xã hội chấp nhận trò xả hơi đó và trong cả trăm
quốc gia "đang phát triển" nửa thể kỷ về trước thì chỉ có hai nước này
là tiến tới trình độ "đã phát triển".
Trở thành công nghiệp hóa ngang tầm Âu-Mỹ-Nhật.
Còn lại? Sau ba chục năm, những "rồng cọp Đông Á" kia vẫn còn cái dạng
của kỳ nhông cắc ké.
Ra khỏi truyện Kim Dung thì bốn chục năm về trước, thế giới chỉ có 29%
các nước là có tự do, 46% là chưa có tự do. Ngày nay, tình hình đã đảo
ngược, 46% có tự do và 27% chưa có tự do. Theo công trình nghiên cứu
mới nhất, vào đầu năm nay, của Freedom House thì thế giới có 89 quốc
gia là tự do, với dân số gần ba tỷ người, bằng 40% dân số toàn cầu.
Còn lại, có 55 nước hơi được tự do, và 51 nước chưa có tự do.
Trong số 51 nước cầm đèn đỏ lắc lư, ta thấy có Trung Quốc và Việt Nam.
Riêng Trung Quốc mới lẫy lừng như con khủng long với cái thuật học lóm
chiêu pháp của xứ khác. Họ áp dụng "technology" mà khỏi xây dựng
"democracy" - và ngồi ghế đại bá trên đỉnh Hoa Sơn. An toàn vô cùng!
Nhưng có chắc không?
***
Thế giới ngày nay đã đổi khác.
Truyện võ hiệp của Kim Dung đã bị truyện khoa học giả tưởng của Neal
Stephenson qua mặt, với sự xuất hiện của một thế giới hư thực vô lường
còn hơn truyện phong thần.
Thế giới đó là không gian ảo, nơi mà mọi chuyện hư đều là thực. Và mọi
võ công bí kíp đều không còn ẩn náu trong động hoang mà cứ chình ình
trên các mạng lưới điện tử. Hai thế hệ trước thôi, khi Kim Dung còn
làm độc giả say mê thì chẳng ai mường tượng ra cái "thế giới hư
thiết", thiết lập trong cõi hư. Nền kinh tế tri thức hiện hữu trước
tiên trên cõi ta bà ngất ngư đó.
Nhờ các mạng xã hội trên đó, những kẻ yếu thế nhất vẫn có thể lên
tiếng. Họ trao đổi với nhau một món hàng không bị tiêu hủy sau khi
được tiêu thụ, là ý kiến, là tư tưởng. Càng xài càng sáng là một quy
luật! Nền kinh tế tri thức có thể dùng kỹ thuật - hay thuật lý,
technology - như một kiếm chiêu ngoạn mục để nâng quốc gia lên hàng
cao thủ trong có vài chục năm. Nhưng các "cộng đồng ảo", cả triệu nhóm
tản mác khắp năm châu với những thông tin tức thời, lại tạo ra một làn
sóng tư duy hoàn toàn vô chiêu mà thách đố mọi chiêu pháp của các
chính ủy.
Họ có loại võ khí rất thích hợp với loại người phiêu hốt như Phong
Thanh Dương mà làm bọn ngụy quân tử như Tả Lãnh Thiền hay Nhạc Bất
Quần phải ôm lấy dải quần.
Những xã hội đã áp dụng cái "đạo" ở dưới thì không sợ chuyện ấy và nhờ
đấy còn tiến xa hơn. Các xã hội cứ học cái "thuật" ở ngọn thì chỉ còn
một phép là lấy thúng úp voi để bảo vệ trật tự cũ. Lãnh đạo ở trên, từ
Bắc Kinh đến Hà Nội, đều phải dệt vải the để diễn vở "Lấy Vải Thưa Che
Mắt Thánh". Cứ như tay anh chị Đông Phương Bất Bại và cái kim khâu!
Đâm ra Đào Cốc Lục Tiên lại thập phần dễ thương! Và "Made in China"
chỉ là "Mad in China"….
-----
Cuối tuần giải trí cho vui!
Comments
Post a Comment